जानेवारी 2024 मध्ये खालीलपैकी कोणती देयक पद्धती/बँक यावर भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) निर्बंध लादले?

योग्य उत्तर पेमेंट बँक आहे.

Key Points 

• जानेवारी 2024 मध्ये, भारतीय रिझर्व बँकेने (RBI) पेमेंट बँकेवर निर्बंध लादले.
• बँकेच्या काही नियामक आवश्यकतांचे पालन करण्याबाबतच्या चिंतांमुळे ही मर्यादा आणण्यात आली.
• RBI कडून पुढील सूचनेपर्यंत नवीन ग्राहक जोडणे थांबविण्याचे पेमेंट बँकेला निर्देश देण्यात आले.
• RBI ने पेटीएम पेमेंट्स बँकेला उपस्थित केलेल्या नियामक चिंता दूर करण्यासाठी IT ऑडिट करण्यास सांगितले आहे.
• डिजिटल पेमेंट क्षेत्रात अनुपालन सुनिश्चित करण्याच्या आणि ग्राहक हित संरक्षणाच्या RBI च्या व्यापक प्रयत्नांचा हा भाग आहे.

Additional Information 

• भारतीय रिझर्व बँक (RBI)
  • RBI ही भारताची मध्यवर्ती बँकिंग संस्था आहे, जी भारतीय रुपयाचे उत्सर्जन आणि पुरवठा नियंत्रित करते.
  • ती 1 एप्रिल 1935 रोजी स्थापन झाली आणि 1949 मध्ये राष्ट्रीयीकृत झाली.
  • भारत सरकारच्या विकास धोरणामध्ये RBI महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
  • देशाची आर्थिक व्यवस्था नियमित करणे आणि आर्थिक स्थिरता सुनिश्चित करणे हे तिचे काम आहे.
• भारतातील डिजिटल पेमेंट बँका
  • डिजिटल देयक बँका हे भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) पुढील आर्थिक समावेशकतेसाठी संकल्पित केलेले बँकांचे एक नवीन मॉडेल आहे.
  • त्यांनी ठेवी स्वीकारणे, प्रेषण सेवा, इंटरनेट बँकिंग आणि इतर मूलभूत बँकिंग सेवा पुरवणे अपेक्षित आहे.
    
  • त्या कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड जारी करू शकत नाहीत.
  • अल्पसेवाप्राप्त प्रदेशांपर्यंत पोहोचणे आणि अधिक लोकांना औपचारिक बँकिंग प्रणालीत आणणे हा त्यांचा उद्देश आहे.
• पेमेंट बँक
  • पेमेंट बँक ही एक भारतीय पेमेंट बँक आहे, जी 2017 मध्ये सुरू करण्यात आली होती आणि पेमेंट समूहाचा भाग आहे.
  • ती बचत खाती, डेबिट कार्ड आणि डिजिटल वॉलेट यासारख्या विविध आर्थिक सेवा प्रदान करते.
  • पेमेंट बँक RBI ची मार्गदर्शक तत्त्वे आणि देखरेखीखाली काम करते.
  • भारतात डिजिटल पेमेंटचा वापर वाढविण्यात बँकेने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.
• IT लेखापरीक्षण
  • IT लेखापरीक्षणामध्ये संस्थेच्या माहिती तंत्रज्ञान पायाभूत सुविधा, धोरणे आणि कार्यांची तपासणी आणि मूल्यांकन समाविष्ट आहे.
  • IT प्रणाली सुरक्षित, विश्वसनीय आणि नियमनानुसार आहेत याची खात्री करणे हा त्याचा उद्देश आहे.
  • ते IT व्यवस्थेमधील कमकुवतपणा आणि सुधारणा क्षेत्रे ओळखण्यास मदत करते.
  • डिजिटल आर्थिक सेवांची अखंडता आणि सुरक्षा राखण्यासाठी नियमित IT लेखापरीक्षण
    आवश्यक आहेत.