Question
Download Solution PDFభారత రాజ్యాంగంలోని (6వ) షెడ్యూల్ గిరిజన ప్రాంతాల పరిపాలనకి వర్తిస్తుంది. ఈ షెడ్యూల్లో పేర్కొన్న రాష్ట్రాలను కనుగొనండి.
(a) అస్సాం
(b) త్రిపుర
(c) మణిపూర్
(d) మేఘాలయ
(e) సిక్కిం
(f) మిజోరాం
(g) జార్ఖండ్
(h) నాగాలాండ్
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన జవాబు (a), (b), (d), (f).
- రాజ్యాంగం యొక్క షెడ్యూల్స్ :
| సంఖ్యలు | విషయం | ఆర్టికల్స్ |
| మొదటి షెడ్యూల్ | 1. రాష్ట్రాల పేర్లు మరియు వాటి క్షేత్రీయ అధికార పరిధులు. 2. కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల పేర్లు మరియు వాటి పరిధి. |
1 మరియు 4 |
| రెండవ షెడ్యూల్ | భత్యాలకి, అలవెన్సులు మరియు ప్రత్యేక హక్కులకి సంబంధించిన నిబంధనలు: 1. భారత రాష్ట్రపతి 2. రాష్ట్రాల యొక్క గవర్నర్లు 3. లోక్ సభ యొక్క స్పీకర్ మరియు డిప్యూటీ స్పీకర్ 4. రాజ్యసభ యొక్క ఛైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ ఛైర్మన్ 5. రాష్ట్రాల శాసనసభల యొక్క స్పీకర్ మరియు డిప్యూటీ స్పీకర్లు 6. రాష్ట్రాల శాసనమండలుల ఛైర్మన్ మరియు డిప్యూటీ చైర్మన్ లు. 7. సుప్రీం కోర్టు యొక్క న్యాయమూర్తులు 8. హైకోర్టుల యొక్క న్యాయమూర్తులు 9. కంప్ట్రోలర్ అండ్ ఆడిటర్ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియా |
59, 65, 75, 97, 125, 148, 158, 164, 186 మరియు 221 |
| మూడవ షెడ్యూల్ |
ఈ పదవులకి ప్రమాణాలు లేదా ప్రమాణస్వీకారాల రకాలు: 1. కేంద్ర మంత్రులు 4. సుప్రీంకోర్టు యొక్క న్యాయమూర్తులు 6. రాష్ట్ర మంత్రులు |
75, 84, 99, 124, 146, 173, 188 మరియు 219 |
| నాల్గవ షెడ్యూల్ | రాజ్యసభలో సీట్లు రాష్ట్రాలకు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు కేటాయించడం గురించి ఉంటుంది. | 4 మరియు 80 |
| ఐదవ షెడ్యూల్ | షెడ్యూల్డ్ ప్రాంతాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ జాతుల పరిపాలన మరియు నియంత్రణకు సంబంధించిన నిబంధనలు. | 244 |
| ఆరవ షెడ్యూల్ | అస్సాం, మేఘాలయ, త్రిపుర, మిజోరాం రాష్ట్రాల్లోని గిరిజన ప్రాంతాల పరిపాలనకు సంబంధించిన నిబంధనలు. |
244 మరియు 275 |
| ఏడవ షెడ్యూల్ | కేంద్రం మరియు రాష్ట్రాల మధ్య అధికారాల విభజన ఈ విధంగా జరిగింది, జాబితా I (కేంద్ర జాబితా), జాబితా II (రాష్ట్ర జాబితా), మరియు జాబితా III (ఉమ్మడి జాబితా). ప్రస్తుతం, కేంద్ర జాబితాలో 98 విషయాలు (నిజానికి 97) , రాష్ట్ర జాబితాలో 59 విషయాలు (నిజానికి 66) మరియు ఉమ్మడి జాబితాలో 52 విషయాలు (నిజానికి 47) ఉన్నాయి. |
246 |
| ఎనిమిదవ షెడ్యూల్ | రాజ్యాంగం గుర్తించిన భాషలు నిజానికి, ఇందులో 14 భాషలు గుర్తించబడ్డాయి కానీ ప్రస్తుతం 22 భాషలు ఉన్నాయి. అవి అస్సామీస్, బెంగాలీ, బోడో, డోగ్రీ (డోంగ్రీ), గుజరాతీ, హిందీ, కన్నడ, కాశ్మీరీ, కొంకణి, మథిలి (మైథిలి), మలయాళం, మణిపురి, మరాఠీ, నేపాలీ,ఒడియా, పంజాబీ, సంస్కృతం, సంథాలీ, సింధీ, తమిళం, తెలుగు మరియు ఉర్దూ. సింధీని 1967లో 21వ సవరణ చట్టం ద్వారా జతచేసారు; కొంకణి, మణిపురి మరియు నేపాలీ 1992లో 71వ సవరణ చట్టం ద్వారా జతచేసారు.; బోడో, డోంగ్రీ, మైథిలి మరియు సంథాలీలని 2003లో 92వ సవరణ చట్టం ద్వారా జతచేసారు. 2011లో 96వ సవరణ చట్టం ద్వారా ఒరియా పేరుని 'ఒడియా'గా మార్చారు. | 344 మరియు 351 |
| తొమ్మిదవ షెడ్యూల్ | చట్టాలు మరియు నిబంధనలు (నిజానికి 13 కానీ ప్రస్తుతం 282) రాష్ట్ర శాసనసభలకి చెందిన 32 భూసంస్కరణల గురించి మరియు జమీందారు వ్యవస్థ రద్దు గురించి మరియు ఇతర విషయాలని చూసుకునే పార్లమెంటు గురించి వివరిస్తాయి. ఈ షెడ్యూల్ను 1వ సవరణ చట్టంలో (1951) ఇందులో పేర్కొన్న చట్టాలని ప్రాథమిక విషయాలని అతిక్రమించే విషయంలో కట్టడి చేసే న్యాయపరీశలన నుండి తప్పించటానికి జతచేయటం జరిగింది. అయితే, 2007లో సుప్రీంకోర్టు ఈ షెడ్యూల్లో ఉన్న చట్టాలపై ఏప్రిల్ 24,1973 తర్వాత నుండి న్యాయసమీక్ష జరపవచ్చని తీర్పునిచ్చింది. |
31 - B |
| పదవ షెడ్యూల్ | పార్టీ ఫిరాయింపుల సందర్భాలలో,పార్లమెంటు మరియు రాష్ట్ర శాసనసభ సభ్యుల అనర్హతకు సంబంధించిన నిబంధనలు.
1985లో 52వ సవరణ చట్టం ద్వారా ఈ షెడ్యూల్ని చేర్చారు.దీనిని ఫిరాయింపుల వ్యతిరేక చట్టం అని పిలుస్తారు. |
102 మరియు 191 |
| పదకొండవ షెడ్యూల్ | పంచాయితీల అధికారాలు, బాధ్యతలు, శక్తిని ప్రత్యేకంగా వివరిస్తుంది. ఇందులో 29 విషయాలున్నాయి. ఈ షెడ్యూల్ ని 1992లో 73వ సవరణ చట్టం ద్వారా జతపరిచారు. | 243 - G |
| పన్నెండవ షెడ్యూల్ | మున్సిపాలిటీల అధికారాలు, భాధ్యతలు, శక్తిని ప్రత్యేకంగా వివరిస్తుంది. ఇందులో 18 విషయాలున్నాయి. ఈ షెడ్యూల్ ని 1992లో 74వ సవరణ చట్టం ద్వారా జతపరిచారు. | 243 - W |
Last updated on Jun 12, 2025
-> MPSC Mains Final Answer Key 2025 for State Service is released on the official website.
-> MPSC Mains Admit Card 2025 for State Service is released. Exam on 29 May
-> MPSC has extended the date for online application fee payment. Candidates can now pay the fees online till 23 April, 2025.
-> The revised exam dates for the MPSC mains exam were announced. The State services main examination 2024 will be held on 27th, 28th & 29th May 2025 as per the revised schedule.
-> MPSC State service 2025 notification has been released for 385 vacancies.
-> Candidates will be able to apply online from 28 March 2025 till 17 April 2025 for MPSC State service recruitment 2025.
-> Selection of the candidates is based on their performance in the prelims exam, mains exam and interview.
-> Prepare for the exam using the MPSC State Services Previous Year Papers.
-> Also, attempt the MPSC State Services Mock Test to score better.
-> Stay updated with daily current affairs for UPSC.