Question
Download Solution PDFखालील यादी-I मध्ये सूचीबद्ध राजकीय पक्ष व यादी-II मधील त्यांच्या स्थापना वर्षांची जोडी जुळवा:
यादी I (राजकीय पक्ष) |
यादी II (स्थापना वर्ष) |
||
(a) |
भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (मार्क्सवादी) |
1 |
1964 |
(b) |
भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष |
2 |
1998 |
(c) |
बहुजन समाज पक्ष |
3 |
1925 |
(d) |
ऑल इंडिया तृणमूल काँग्रेस (AITC) |
4 |
1984 |
खालील संकेतांक वापरून योग्य उत्तर निवडा.
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFa - 1, b - 3, c - 4, d - 2 हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
यादी I (राजकीय पक्ष) |
यादी II (स्थापना वर्ष) |
||
(a) | भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (मार्क्सवादी) | 1 | 1964 |
(b) | भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष | 2 | 1925 |
(c) | बहुजन समाज पक्ष | 3 | 1984 |
(d) |
ऑल इंडिया तृणमूल काँग्रेस (AITC) |
4 | 1998 |
भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (मार्क्सवादी)
- भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (मार्क्सवादी), ज्याला बर्याचदा CPI(M) असे संक्षेपित केले जाते, हा भारतातील एक प्रमुख कम्युनिस्ट राजकीय पक्ष आहे. हा देशातील दोन सर्वात मोठ्या कम्युनिस्ट पक्षांपैकी एक असून भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (CPI) हा दुसरा आहे.
- भारतीय कम्युनिस्ट पक्षामध्ये (CPI) फूट पडल्यानंतर, 1964 मध्ये या पक्षाची स्थापना करण्यात आली होती. हे विभाजन प्रामुख्याने रणनीती आणि विचारसरणीतील फरकांमुळे झाली होती.
- पक्षाकडे ज्योती बसू, हरकिशन सिंग सुरजीत आणि प्रकाश करात यांच्यासह अनेक प्रमुख नेते आहेत. राज्य स्तरावर, ते अनेक भारतीय राज्यांमध्ये, विशेषत: पश्चिम बंगाल आणि केरळमध्ये सत्तेत आहे.
- CPI(M), गरीब आणि कामगार हितांच्या धोरणांचे समर्थन करते. भूसुधारणा आणि कामगार हक्क मोहिमांसह विविध सामाजिक आणि आर्थिक चळवळींमध्ये त्याचा सहभाग आहे.
भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष:
- भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (CPI) हा भारतातील एक प्रमुख राजकीय पक्ष आहे. ज्याची स्थापना 26 डिसेंबर 1925 रोजी करण्यात आली होती.
- भारतातील कानपूर येथे बी. टी. रणदिवे, एस. ए. डांगे आणि इतरांच्या नेतृत्वाखाली CPI ची स्थापना झाली होती. त्यावर सुरुवातीला सोव्हिएत संघ आणि मार्क्सवाद-लेनिनवादाच्या तत्त्वांचा प्रभाव होता.
- CPI, समाजवादी क्रांतीच्या माध्यमातून वर्गविहीन समाजाच्या स्थापनेची बाजू मांडते.
- 1964 साली, CPI दोन गटांमध्ये विभागली गेली, त्यातील एक गट भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (मार्क्सवादी) किंवा CPI(M) म्हणून ओळखला जातो. ही फूट प्रामुख्याने राजकीय रणनीती आणि आंतरराष्ट्रीय आघाडीकडे पाहण्याच्या दृष्टिकोनातील मतभेदांमुळे होती.
बहुजन समाज पक्ष:
- बहुजन समाज पक्ष (BSP) हा भारतातील एक प्रमुख राजकीय पक्ष आहे, जो प्रामुख्याने उत्तर प्रदेश राज्यात सक्रिय आहे.
- या पक्षाची स्थापना 1984 साली, कांशीराम यांनी केली होती. सध्या हा पक्ष मायावती यांच्या नेतृत्वाखाली आहेत, ज्यांनी उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री म्हणून अनेक वेळा काम पाहिले आहे.
- BSP प्रामुख्याने बहुजन समाजाच्या हिताचे प्रतिनिधित्व करते, ज्यात भारतातील अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST), आणि इतर मागासवर्गीय (OBC) यांचा समावेश होतो.
- BSP ची राजकीय विचारसरणी सामाजिक न्याय, समानता आणि उपेक्षित व अत्याचारित समुदायांच्या सक्षमीकरणाच्या तत्त्वांमध्ये रुजलेली आहे.
ऑल इंडिया तृणमूल काँग्रेस (AITC):
- ऑल-इंडिया तृणमूल काँग्रेस (AITC), ज्याला TMC असे संक्षेपित केले जाते, हा भारतातील एक राजकीय पक्ष आहे. याची स्थापना, 1 जानेवारी 1998 रोजी, ममता बॅनर्जी यांनी केली होती, ज्या एक प्रमुख भारतीय राजकारणी आहेत.
- हा पक्ष प्रामुख्याने पश्चिम बंगाल राज्यात सक्रिय असून तेथे त्याचे लक्षणीय अस्तित्व आहे.
- AITC ची राजकीय विचारधारा प्रादेशिकता, धर्मनिरपेक्षता आणि पश्चिम बंगालच्या जनतेच्या विकासावर आणि कल्याणावर केंद्रित आहे.
- पक्षाच्या नेत्या ममता बॅनर्जी यांनी पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री म्हणून काम पाहिले असून राज्याच्या राजकारणात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.
- राज्य आणि राष्ट्रीय अशा दोन्ही पातळ्यांवर निवडणुका जिंकण्यात पक्षाला यश आले आहे. 2021 च्या पश्चिम बंगाल विधानसभा निवडणुकीत, AITC ने निर्णायक विजय मिळवला आणि राज्यात आपली सत्ता कायम ठेवली.
Last updated on Jun 27, 2025
-> The BPSC 71th Vacancies increased to 1298.
-> The BPSC 71th Prelims Exam 2025 will be held on 10 September.
-> Candidates can visit the BPSC 71 new website i.e. bpscpat.bihar.gov.in for the latest notification.
-> BPSC 71th CCE 2025 Notification is out. BPSC. The registration process begins on 02nd June and will continue till 30th June 2025.
-> The exam is conducted for recruitment to posts such as Sub-Division Officer/Senior Deputy Collector, Deputy Superintendent of Police and much more.
-> The candidates will be selected on the basis of their performance in prelims, mains, and personality tests.
-> To enhance your preparation for the BPSC 71 CCE prelims and mains, attempt the BPSC CCE Previous Years' Papers.
-> Stay updated with daily current affairs for UPSC.