ଅନୁଚ୍ଛେଦ ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରଶ୍ନ ଗୁଡିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ।

ଶିଳ୍ପୀ କେବଳ ଶିଳ୍ପୀ ହେଲେ – ‘ମହତ୍ ଶିଳ୍ପ'ର ସ୍ରଷ୍ଟା ହୋଇପାରେନା। ସେଥିଲାଗି ଶିଳ୍ପୀକୁ ମୁନି ହେବାର ସାଧନା କରିବାକୁ ପଡ଼େ। କାରଣ ସେ ନିଜେ ତନ୍ତ୍ରଦର୍ଶୀ ନ ହେଲେ ଅନ୍ୟକୁ ତନ୍ତ୍ର ଦର୍ଶାଇ ପାରିବ ନାହିଁ। ତେଣୁ ଶିଳ୍ପୀ କେବଳ ରସିକ ନୁହେଁ – କେବଳ ପ୍ରାଜ୍ଞ ନୁହେଁ – ସେ ମଧ୍ଯ ଧାନୀ ହେବା ଉଚିତ। ମହତ୍ ଶିଳ୍ପ କେବଳ – ରସବୋଧରୁ ଜନ୍ମ ନିଏ ନାହିଁ, କେବଳ ପ୍ରଜ୍ଞାର ଆଲୋକରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ ନାହିଁ – ଧ୍ୟାନଲବ୍ଧ ଚେତନାରେ ହିଁ ଏହା ସମ୍ଭବ ହୁଏ ଓ ବିକଶିତ ହୁଏ। କିନ୍ତୁ ଶିଳ୍ପୀ ଯେ ସର୍ବଦା କେବଳ ଧାନୀ ହୋଇ ରହିବ – ତା' ମଧ୍ଯ ନୁହେଁ, କେବଳ ମୁନି ହୋଇରହିବ ତା ମଧ୍ୟ ନୁହେଁ। କେବଳ ଧାନୀ ଆଉ ମୁନି ହେଲେ ସେ ନିସ୍ତବ୍‌ଧ ହୋଇ'ଯାନ୍ତା ଏବଂ ଏହି ନିସ୍ତବ୍‌ଧତା ହିଁ ତାକୁ ନିର୍ବାଣ ଆଡ଼କୁ ମୁହାଁଇ ନିଅନ୍ତା। ମାତ୍ର ଯଥାର୍ଥ ଶିଳ୍ପୀ ନିର୍ବାଣ କାମନା କରେ ନାହିଁ। ସେ ପ୍ରଶ୍ନ କରେ – ସ୍ବୟଂ ସ୍ରଷ୍ଟା ନିଜର ନିର୍ମାଣ ଲାଗି ଚେଷ୍ଟା କରୁନାହାନ୍ତି କାହିଁକି ? କାହିଁକି ତେବେ ନିଜକୁ ବହୁଭାବେ ବ୍ୟକ୍ତ କରିବା ଲାଗି ସ୍ବୟଂ ସ୍ରଷ୍ଟାର ମଧ୍ଯ ଏଇ ନିତ୍ୟ ପ୍ରୟାସ ? ସ୍ରଷ୍ଟା ଯେ ସ୍ବୟଂ ପରମ ଶିଳ୍ପୀ। ଏହି ବ୍ୟାପ୍ତ ଚରାଚର ଜଗତ ହିଁ ତା'ର ଶିଳ୍ପ, ଆଉ ଏହି ସୃଷ୍ଟି ଭିତରେ ହିଁ ତ ନିତ୍ୟ ସେ ନିଜର ଶିଳ୍ପୀ ଆତ୍ମାକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି।