Modern History of Andhra Pradesh MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Modern History of Andhra Pradesh - मोफत PDF डाउनलोड करा

योग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.

• कंदुकुरी वीरसलिंगम यांना 'तेलुगूतील नवचैतन्य चळवळीचे जनक' म्हणून ओळखले जात होते.
• तेलुगु समाजाच्या सुधारणेतील योगदानासाठी ते प्रसिद्ध होते.
• स्त्रियांच्या उद्धारासाठी त्यांनी विपुल लेखन केले.
• प्रचलित अंधश्रद्धा आणि समाजाचा ऱ्हास यावरही त्यांनी व्यंग्यचित्रे लिहिली.
• आंध्र प्रदेशात त्यांनी पहिला प्रज्ञा पुनर्विवाह आयोजित केला आणि महिला व मुलींच्या शिक्षणासाठी शाळा काढल्या.
• पर्यायांवरून आपण सहजपणे असा निष्कर्ष काढू शकतो की, त्यांचा शिक्षणाच्या सार्वत्रिकीकरणावर विश्वास होता.
• विद्यार्थ्यांमध्ये नैतिक मूल्ये रुजविण्यात भाषेच्या सामर्थ्यावर त्यांचा विश्वास होता.
• समाजात प्रचलित असलेल्या रूढीवादाविरुद्ध राष्ट्रीय चेतना निर्माण करण्याचा त्यांनी प्रयत्न केला.

योग्य उत्तर अल्लुरी सीथा रामा राजू आहे.

 Key Points

• सीताराम राजू यांच्या नेतृत्वाखाली ऑगस्ट 1922 ते मे 1924 दरम्यान राम्पा जमातीने ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध लढा दिला.
• त्यांचा जन्म एका विनम्र मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला होता आणि आदिवासींची गरीब परिस्थिती पाहून त्यांनी पूर्व घाटातील आदिवासी भागांना (विशाखापट्टणम आणि गोदावरी जिल्ह्याच्या बाजूचे वनक्षेत्र) आपले घर बनवले आणि आदिवासींसाठी काम करण्याचा निर्णय घेतला.
• त्यांनी आदिवासींकडून, युद्धाच्या वेळ-परीक्षित पद्धती शिकल्या आणि ब्रिटीशांच्या विरोधात जोरदार लढा देण्यासाठी स्वतःचे डावपेच जोडले.
• रामा राजू यांनी एक प्रबळ गनिमी रणनीतीकार म्हणून इंग्रजांची स्तुतीसुमने जिंकली. बंडाचा पराभव करण्यासाठी त्या दिवसांत सरकारला 40 लाख रुपये खर्च करावे लागले होते, हे रॅम्पा बंडाच्या यशाबद्दलचे खंड सांगतात.
• रम्पा बंडाबद्दल:
  • 1922 चे राम्पा बंड हे भारतातील आंध्र प्रदेशातील ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध आदिवासींचा स्वातंत्र्यलढा होता.
  • अल्लुरी सीताराम राजू यांनी ब्रिटिश भारतातील मद्रास प्रेसिडेन्सीच्या गोदावरी एजन्सीमध्ये या आदिवासी उठावाचे नेतृत्व केले.
  • हे बंड प्रामुख्याने मद्रास फॉरेस्ट ऍक्ट, 1882 च्या विरोधात होते ज्याने जंगलातील आदिवासी समुदायांच्या मुक्त हालचालींवर निर्बंध घातले आणि त्यांना त्यांच्या पारंपारिक पोडू कृषी व्यवस्थेत गुंतण्यापासून रोखले.
  • हा लढा ऑगस्ट 1922 मध्ये सुरू झाला आणि मे 1924 मध्ये राजूला पकडून मारल्यानंतर संपला.

Additional Information

• तंगुतुरी प्रकाशम पंतुलु हे स्वातंत्र्यसैनिक आणि राजकारणी होते. ते आंध्र राज्याचे पहिले मुख्यमंत्री आणि सर्वात लोकप्रिय आंध्र नेते (ज्यांना आंध्र केसरी म्हणून ओळखले जाते) होते.
• तिरुपूर कुमारन हे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीत सहभागी झालेले भारतीय क्रांतिकारक होते. तो फक्त 27 वर्षे जगला.
• पुली थेवर हे तमिळ पॉलिगर होते. भारतात 1757 मध्ये कंपनीच्या राजवटीविरुद्ध विद्रोहाचे (पॉलीगारचे विद्रोह) नेतृत्व करण्यासाठी ते प्रसिद्ध आहेत.

विसलांध्रा चळवळ हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

• विसलांध्रा चळवळ किंवा विशालांध्रा चळवळ
  • विशालांध्रा, विशाल आंध्रा किंवा विसालांध्रा चळवळ ही स्वातंत्र्योत्तर भारतातील सर्व तेलुगु भाषिकांसाठी एक संयुक्त राज्य, ग्रेटर आंध्रा यासाठीची एक चळवळ होती.
  • सर्व तेलुगू भाषिक क्षेत्रे एकाच राज्यात विलीन करण्याच्या मागणीसाठी आंध्रा महासभेच्या तख्ताखाली भारतीय कम्युनिस्ट पक्षाने हे आंदोलन चालवले होते.
  • ही चळवळ यशस्वी झाली आणि 1 नोव्हेंबर 1056 रोजी राज्य पुनर्रचना कायद्याचा एक भाग म्हणून हैदराबाद राज्यातील (तेलंगणा) तेलुगू भाषिक क्षेत्रे आंध्रा राज्यात विलीन करून स्वतंत्र आंध्रप्रदेश राज्याची स्थापना करण्यात आली होती.
  • तथापि, 2 जून 2014 रोजी, तेलंगणा राज्य आंध्रप्रदेशातून वेगळे करण्यात आले आणि विशालांध्रा प्रयोग संपुष्टात आला.
  • आता उर्वरित आंध्रप्र्देशाच्या सीमा 1956 च्या जुन्या आंध्रा राज्याच्या सीमांइतक्याच आहेत.

Additional Information 

• आंध्रा चळवळ
  • आंध्रा चळवळ किंवा आंध्रोद्यम ही मद्रास प्रांताच्या तेलुगू भाषिक भागाला ब्रिटिश भारतातील एक स्वतंत्र राजकीय घटक म्हणून मान्यता मिळावी यासाठीची एक मोहीम होती.
  • आंध्रा चळवळीच्या नेत्यांनी आरोप केला की, राजकारण आणि सरकारी नोकऱ्यांमध्ये वर्चस्व गाजवणाऱ्या तमिळ लोकांकडून तेलुगू लोकांवर दमन केले जात आहे.
  • निजामाच्या राजवटीत हैदराबाद राज्यात राहणाऱ्या तेलुगू लोकांनीही अशीच एक चळवळ सुरू केली होती.
  • 1953 मध्ये आंध्रा राज्याच्या निर्मितीमुळे त्याला यश मिळाले.
• 1972 ची जय आंध्रा चळवळ
  • जय आंध्रा चळवळ ही 1972 ची राजकीय चळवळ आहे, जी किनारवर्ती आंध्रा आणि रायलसीमा प्रदेशातील लोकांवर होणाऱ्या अन्यायाच्या पार्श्वभूमीवर आंध्रा राज्याच्या निर्मितीच्या समर्थनार्थ उभी राहिली.
  • त्यावेळी अस्तित्वात असलेल्या मुलकी नियमांना उच्च न्यायालय आणि सर्वोच्च न्यायालयाने मान्यता दिल्यानंतर हे घडले होते.
    • यामुळे राज्यातील बहुसंख्य लोकसंख्येला त्यांच्याच राज्याच्या राजधानीत नोकऱ्या मिळण्यापासून वंचित ठेवण्यात आले होते.

योग्य उत्तर दुर्गाबाई देशमुख आहे. 

Key Points

• दुर्गाबाई देशमुख आंध्र महिला सभेच्या संस्थापक होत्या.
• त्या "आयर्न लेडी" म्हणून लोकप्रिय होत्या.
• मद्रासमध्ये सविनय कायदेभंग चळवळीदरम्यान त्यांनी मिठाचा सत्याग्रह केला आणि त्यासाठी त्यांना तुरुंगवास भोगावा लागला.
• त्या AMS (आंध्र महिला सभा) संस्था आणि इतर महत्त्वाच्या समाजकल्याण संस्थांच्या संस्थापक होत्या. त्यांनी इतर दोन प्रमुख राष्ट्रवाद्यांच्या (ए. के. प्रकाशम आणि देशोधरका नागेशराव) मदतीने मद्रासमध्ये चळवळ सुरू केली.
• बंदी घालण्यात आलेल्या चळवळीत सामील झाल्याबद्दल त्यांना अटक करण्यात आली आणि तुरुंगात टाकण्यात आले.
• त्यांनी आंध्र महिला म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या नियतकालिकाचे संपादन केले आणि महिलांना त्यांच्यावर लादलेल्या निरर्थक सामाजिक अडथळ्यांविरूद्ध बंड करण्याची प्रेरणा दिली.
• त्या संविधान सभेच्या सदस्य होत्या.
• त्यांच्या समाजसेवेची दखल घेऊन स्वातंत्र्यानंतर त्यांना ताम्रपत्र आणि पॉल हाफमॅन पुरस्कार देण्यात आला.

Additional Information

• सरोजिनी नायडू:
  • उत्तर प्रदेशातील राष्ट्रवादी आणि कवयित्री, तसेच "भारताची कोकिळा" म्हणून लोकप्रिय  होत्या.
  • 1898 मध्ये त्यांनी डॉ. गोविंदराजुलु नायडू यांच्याशी विवाह केला. 
  • गोपाळ कृष्ण गोखले यांच्या मार्गदर्शनाखाली भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी झालेल्या त्या पहिल्या महिला ठरल्या.
  • त्यांनी गांधीजींसोबत दांडी मार्चमध्ये सहभाग घेतला आणि 1925 मध्ये कॉंग्रेसच्या कानपूर अधिवेशनाचे अध्यक्षपद भूषविले.
  • उत्तर प्रदेश राज्याच्या राज्यपाल झालेल्या त्या पहिल्या महिला होत्या.

योग्य उत्तर दुर्गाबाई देशमुख आहे. 

Key Points

• दुर्गाबाई देशमुख आंध्र महिला सभेच्या संस्थापक होत्या.
• त्या "आयर्न लेडी" म्हणून लोकप्रिय होत्या.
• मद्रासमध्ये सविनय कायदेभंग चळवळीदरम्यान त्यांनी मिठाचा सत्याग्रह केला आणि त्यासाठी त्यांना तुरुंगवास भोगावा लागला.
• त्या AMS (आंध्र महिला सभा) संस्था आणि इतर महत्त्वाच्या समाजकल्याण संस्थांच्या संस्थापक होत्या. त्यांनी इतर दोन प्रमुख राष्ट्रवाद्यांच्या (ए. के. प्रकाशम आणि देशोधरका नागेशराव) मदतीने मद्रासमध्ये चळवळ सुरू केली.
• बंदी घालण्यात आलेल्या चळवळीत सामील झाल्याबद्दल त्यांना अटक करण्यात आली आणि तुरुंगात टाकण्यात आले.
• त्यांनी आंध्र महिला म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या नियतकालिकाचे संपादन केले आणि महिलांना त्यांच्यावर लादलेल्या निरर्थक सामाजिक अडथळ्यांविरूद्ध बंड करण्याची प्रेरणा दिली.
• त्या संविधान सभेच्या सदस्य होत्या.
• त्यांच्या समाजसेवेची दखल घेऊन स्वातंत्र्यानंतर त्यांना ताम्रपत्र आणि पॉल हाफमॅन पुरस्कार देण्यात आला.

Additional Information

• सरोजिनी नायडू:
  • उत्तर प्रदेशातील राष्ट्रवादी आणि कवयित्री, तसेच "भारताची कोकिळा" म्हणून लोकप्रिय  होत्या.
  • 1898 मध्ये त्यांनी डॉ. गोविंदराजुलु नायडू यांच्याशी विवाह केला. 
  • गोपाळ कृष्ण गोखले यांच्या मार्गदर्शनाखाली भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी झालेल्या त्या पहिल्या महिला ठरल्या.
  • त्यांनी गांधीजींसोबत दांडी मार्चमध्ये सहभाग घेतला आणि 1925 मध्ये कॉंग्रेसच्या कानपूर अधिवेशनाचे अध्यक्षपद भूषविले.
  • उत्तर प्रदेश राज्याच्या राज्यपाल झालेल्या त्या पहिल्या महिला होत्या.

विसलांध्रा चळवळ हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

• विसलांध्रा चळवळ किंवा विशालांध्रा चळवळ
  • विशालांध्रा, विशाल आंध्रा किंवा विसालांध्रा चळवळ ही स्वातंत्र्योत्तर भारतातील सर्व तेलुगु भाषिकांसाठी एक संयुक्त राज्य, ग्रेटर आंध्रा यासाठीची एक चळवळ होती.
  • सर्व तेलुगू भाषिक क्षेत्रे एकाच राज्यात विलीन करण्याच्या मागणीसाठी आंध्रा महासभेच्या तख्ताखाली भारतीय कम्युनिस्ट पक्षाने हे आंदोलन चालवले होते.
  • ही चळवळ यशस्वी झाली आणि 1 नोव्हेंबर 1056 रोजी राज्य पुनर्रचना कायद्याचा एक भाग म्हणून हैदराबाद राज्यातील (तेलंगणा) तेलुगू भाषिक क्षेत्रे आंध्रा राज्यात विलीन करून स्वतंत्र आंध्रप्रदेश राज्याची स्थापना करण्यात आली होती.
  • तथापि, 2 जून 2014 रोजी, तेलंगणा राज्य आंध्रप्रदेशातून वेगळे करण्यात आले आणि विशालांध्रा प्रयोग संपुष्टात आला.
  • आता उर्वरित आंध्रप्र्देशाच्या सीमा 1956 च्या जुन्या आंध्रा राज्याच्या सीमांइतक्याच आहेत.

Additional Information 

• आंध्रा चळवळ
  • आंध्रा चळवळ किंवा आंध्रोद्यम ही मद्रास प्रांताच्या तेलुगू भाषिक भागाला ब्रिटिश भारतातील एक स्वतंत्र राजकीय घटक म्हणून मान्यता मिळावी यासाठीची एक मोहीम होती.
  • आंध्रा चळवळीच्या नेत्यांनी आरोप केला की, राजकारण आणि सरकारी नोकऱ्यांमध्ये वर्चस्व गाजवणाऱ्या तमिळ लोकांकडून तेलुगू लोकांवर दमन केले जात आहे.
  • निजामाच्या राजवटीत हैदराबाद राज्यात राहणाऱ्या तेलुगू लोकांनीही अशीच एक चळवळ सुरू केली होती.
  • 1953 मध्ये आंध्रा राज्याच्या निर्मितीमुळे त्याला यश मिळाले.
• 1972 ची जय आंध्रा चळवळ
  • जय आंध्रा चळवळ ही 1972 ची राजकीय चळवळ आहे, जी किनारवर्ती आंध्रा आणि रायलसीमा प्रदेशातील लोकांवर होणाऱ्या अन्यायाच्या पार्श्वभूमीवर आंध्रा राज्याच्या निर्मितीच्या समर्थनार्थ उभी राहिली.
  • त्यावेळी अस्तित्वात असलेल्या मुलकी नियमांना उच्च न्यायालय आणि सर्वोच्च न्यायालयाने मान्यता दिल्यानंतर हे घडले होते.
    • यामुळे राज्यातील बहुसंख्य लोकसंख्येला त्यांच्याच राज्याच्या राजधानीत नोकऱ्या मिळण्यापासून वंचित ठेवण्यात आले होते.

योग्य उत्तर अल्लुरी सीथा रामा राजू आहे.

 Key Points

• सीताराम राजू यांच्या नेतृत्वाखाली ऑगस्ट 1922 ते मे 1924 दरम्यान राम्पा जमातीने ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध लढा दिला.
• त्यांचा जन्म एका विनम्र मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला होता आणि आदिवासींची गरीब परिस्थिती पाहून त्यांनी पूर्व घाटातील आदिवासी भागांना (विशाखापट्टणम आणि गोदावरी जिल्ह्याच्या बाजूचे वनक्षेत्र) आपले घर बनवले आणि आदिवासींसाठी काम करण्याचा निर्णय घेतला.
• त्यांनी आदिवासींकडून, युद्धाच्या वेळ-परीक्षित पद्धती शिकल्या आणि ब्रिटीशांच्या विरोधात जोरदार लढा देण्यासाठी स्वतःचे डावपेच जोडले.
• रामा राजू यांनी एक प्रबळ गनिमी रणनीतीकार म्हणून इंग्रजांची स्तुतीसुमने जिंकली. बंडाचा पराभव करण्यासाठी त्या दिवसांत सरकारला 40 लाख रुपये खर्च करावे लागले होते, हे रॅम्पा बंडाच्या यशाबद्दलचे खंड सांगतात.
• रम्पा बंडाबद्दल:
  • 1922 चे राम्पा बंड हे भारतातील आंध्र प्रदेशातील ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध आदिवासींचा स्वातंत्र्यलढा होता.
  • अल्लुरी सीताराम राजू यांनी ब्रिटिश भारतातील मद्रास प्रेसिडेन्सीच्या गोदावरी एजन्सीमध्ये या आदिवासी उठावाचे नेतृत्व केले.
  • हे बंड प्रामुख्याने मद्रास फॉरेस्ट ऍक्ट, 1882 च्या विरोधात होते ज्याने जंगलातील आदिवासी समुदायांच्या मुक्त हालचालींवर निर्बंध घातले आणि त्यांना त्यांच्या पारंपारिक पोडू कृषी व्यवस्थेत गुंतण्यापासून रोखले.
  • हा लढा ऑगस्ट 1922 मध्ये सुरू झाला आणि मे 1924 मध्ये राजूला पकडून मारल्यानंतर संपला.

Additional Information

• तंगुतुरी प्रकाशम पंतुलु हे स्वातंत्र्यसैनिक आणि राजकारणी होते. ते आंध्र राज्याचे पहिले मुख्यमंत्री आणि सर्वात लोकप्रिय आंध्र नेते (ज्यांना आंध्र केसरी म्हणून ओळखले जाते) होते.
• तिरुपूर कुमारन हे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीत सहभागी झालेले भारतीय क्रांतिकारक होते. तो फक्त 27 वर्षे जगला.
• पुली थेवर हे तमिळ पॉलिगर होते. भारतात 1757 मध्ये कंपनीच्या राजवटीविरुद्ध विद्रोहाचे (पॉलीगारचे विद्रोह) नेतृत्व करण्यासाठी ते प्रसिद्ध आहेत.

योग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.

• कंदुकुरी वीरसलिंगम यांना 'तेलुगूतील नवचैतन्य चळवळीचे जनक' म्हणून ओळखले जात होते.
• तेलुगु समाजाच्या सुधारणेतील योगदानासाठी ते प्रसिद्ध होते.
• स्त्रियांच्या उद्धारासाठी त्यांनी विपुल लेखन केले.
• प्रचलित अंधश्रद्धा आणि समाजाचा ऱ्हास यावरही त्यांनी व्यंग्यचित्रे लिहिली.
• आंध्र प्रदेशात त्यांनी पहिला प्रज्ञा पुनर्विवाह आयोजित केला आणि महिला व मुलींच्या शिक्षणासाठी शाळा काढल्या.
• पर्यायांवरून आपण सहजपणे असा निष्कर्ष काढू शकतो की, त्यांचा शिक्षणाच्या सार्वत्रिकीकरणावर विश्वास होता.
• विद्यार्थ्यांमध्ये नैतिक मूल्ये रुजविण्यात भाषेच्या सामर्थ्यावर त्यांचा विश्वास होता.
• समाजात प्रचलित असलेल्या रूढीवादाविरुद्ध राष्ट्रीय चेतना निर्माण करण्याचा त्यांनी प्रयत्न केला.

योग्य उत्तर दुर्गाबाई देशमुख आहे. 

Key Points

• दुर्गाबाई देशमुख आंध्र महिला सभेच्या संस्थापक होत्या.
• त्या "आयर्न लेडी" म्हणून लोकप्रिय होत्या.
• मद्रासमध्ये सविनय कायदेभंग चळवळीदरम्यान त्यांनी मिठाचा सत्याग्रह केला आणि त्यासाठी त्यांना तुरुंगवास भोगावा लागला.
• त्या AMS (आंध्र महिला सभा) संस्था आणि इतर महत्त्वाच्या समाजकल्याण संस्थांच्या संस्थापक होत्या. त्यांनी इतर दोन प्रमुख राष्ट्रवाद्यांच्या (ए. के. प्रकाशम आणि देशोधरका नागेशराव) मदतीने मद्रासमध्ये चळवळ सुरू केली.
• बंदी घालण्यात आलेल्या चळवळीत सामील झाल्याबद्दल त्यांना अटक करण्यात आली आणि तुरुंगात टाकण्यात आले.
• त्यांनी आंध्र महिला म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या नियतकालिकाचे संपादन केले आणि महिलांना त्यांच्यावर लादलेल्या निरर्थक सामाजिक अडथळ्यांविरूद्ध बंड करण्याची प्रेरणा दिली.
• त्या संविधान सभेच्या सदस्य होत्या.
• त्यांच्या समाजसेवेची दखल घेऊन स्वातंत्र्यानंतर त्यांना ताम्रपत्र आणि पॉल हाफमॅन पुरस्कार देण्यात आला.

Additional Information

• सरोजिनी नायडू:
  • उत्तर प्रदेशातील राष्ट्रवादी आणि कवयित्री, तसेच "भारताची कोकिळा" म्हणून लोकप्रिय  होत्या.
  • 1898 मध्ये त्यांनी डॉ. गोविंदराजुलु नायडू यांच्याशी विवाह केला. 
  • गोपाळ कृष्ण गोखले यांच्या मार्गदर्शनाखाली भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी झालेल्या त्या पहिल्या महिला ठरल्या.
  • त्यांनी गांधीजींसोबत दांडी मार्चमध्ये सहभाग घेतला आणि 1925 मध्ये कॉंग्रेसच्या कानपूर अधिवेशनाचे अध्यक्षपद भूषविले.
  • उत्तर प्रदेश राज्याच्या राज्यपाल झालेल्या त्या पहिल्या महिला होत्या.

विसलांध्रा चळवळ हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

• विसलांध्रा चळवळ किंवा विशालांध्रा चळवळ
  • विशालांध्रा, विशाल आंध्रा किंवा विसालांध्रा चळवळ ही स्वातंत्र्योत्तर भारतातील सर्व तेलुगु भाषिकांसाठी एक संयुक्त राज्य, ग्रेटर आंध्रा यासाठीची एक चळवळ होती.
  • सर्व तेलुगू भाषिक क्षेत्रे एकाच राज्यात विलीन करण्याच्या मागणीसाठी आंध्रा महासभेच्या तख्ताखाली भारतीय कम्युनिस्ट पक्षाने हे आंदोलन चालवले होते.
  • ही चळवळ यशस्वी झाली आणि 1 नोव्हेंबर 1056 रोजी राज्य पुनर्रचना कायद्याचा एक भाग म्हणून हैदराबाद राज्यातील (तेलंगणा) तेलुगू भाषिक क्षेत्रे आंध्रा राज्यात विलीन करून स्वतंत्र आंध्रप्रदेश राज्याची स्थापना करण्यात आली होती.
  • तथापि, 2 जून 2014 रोजी, तेलंगणा राज्य आंध्रप्रदेशातून वेगळे करण्यात आले आणि विशालांध्रा प्रयोग संपुष्टात आला.
  • आता उर्वरित आंध्रप्र्देशाच्या सीमा 1956 च्या जुन्या आंध्रा राज्याच्या सीमांइतक्याच आहेत.

Additional Information 

• आंध्रा चळवळ
  • आंध्रा चळवळ किंवा आंध्रोद्यम ही मद्रास प्रांताच्या तेलुगू भाषिक भागाला ब्रिटिश भारतातील एक स्वतंत्र राजकीय घटक म्हणून मान्यता मिळावी यासाठीची एक मोहीम होती.
  • आंध्रा चळवळीच्या नेत्यांनी आरोप केला की, राजकारण आणि सरकारी नोकऱ्यांमध्ये वर्चस्व गाजवणाऱ्या तमिळ लोकांकडून तेलुगू लोकांवर दमन केले जात आहे.
  • निजामाच्या राजवटीत हैदराबाद राज्यात राहणाऱ्या तेलुगू लोकांनीही अशीच एक चळवळ सुरू केली होती.
  • 1953 मध्ये आंध्रा राज्याच्या निर्मितीमुळे त्याला यश मिळाले.
• 1972 ची जय आंध्रा चळवळ
  • जय आंध्रा चळवळ ही 1972 ची राजकीय चळवळ आहे, जी किनारवर्ती आंध्रा आणि रायलसीमा प्रदेशातील लोकांवर होणाऱ्या अन्यायाच्या पार्श्वभूमीवर आंध्रा राज्याच्या निर्मितीच्या समर्थनार्थ उभी राहिली.
  • त्यावेळी अस्तित्वात असलेल्या मुलकी नियमांना उच्च न्यायालय आणि सर्वोच्च न्यायालयाने मान्यता दिल्यानंतर हे घडले होते.
    • यामुळे राज्यातील बहुसंख्य लोकसंख्येला त्यांच्याच राज्याच्या राजधानीत नोकऱ्या मिळण्यापासून वंचित ठेवण्यात आले होते.

योग्य उत्तर अल्लुरी सीथा रामा राजू आहे.

 Key Points

• सीताराम राजू यांच्या नेतृत्वाखाली ऑगस्ट 1922 ते मे 1924 दरम्यान राम्पा जमातीने ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध लढा दिला.
• त्यांचा जन्म एका विनम्र मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला होता आणि आदिवासींची गरीब परिस्थिती पाहून त्यांनी पूर्व घाटातील आदिवासी भागांना (विशाखापट्टणम आणि गोदावरी जिल्ह्याच्या बाजूचे वनक्षेत्र) आपले घर बनवले आणि आदिवासींसाठी काम करण्याचा निर्णय घेतला.
• त्यांनी आदिवासींकडून, युद्धाच्या वेळ-परीक्षित पद्धती शिकल्या आणि ब्रिटीशांच्या विरोधात जोरदार लढा देण्यासाठी स्वतःचे डावपेच जोडले.
• रामा राजू यांनी एक प्रबळ गनिमी रणनीतीकार म्हणून इंग्रजांची स्तुतीसुमने जिंकली. बंडाचा पराभव करण्यासाठी त्या दिवसांत सरकारला 40 लाख रुपये खर्च करावे लागले होते, हे रॅम्पा बंडाच्या यशाबद्दलचे खंड सांगतात.
• रम्पा बंडाबद्दल:
  • 1922 चे राम्पा बंड हे भारतातील आंध्र प्रदेशातील ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध आदिवासींचा स्वातंत्र्यलढा होता.
  • अल्लुरी सीताराम राजू यांनी ब्रिटिश भारतातील मद्रास प्रेसिडेन्सीच्या गोदावरी एजन्सीमध्ये या आदिवासी उठावाचे नेतृत्व केले.
  • हे बंड प्रामुख्याने मद्रास फॉरेस्ट ऍक्ट, 1882 च्या विरोधात होते ज्याने जंगलातील आदिवासी समुदायांच्या मुक्त हालचालींवर निर्बंध घातले आणि त्यांना त्यांच्या पारंपारिक पोडू कृषी व्यवस्थेत गुंतण्यापासून रोखले.
  • हा लढा ऑगस्ट 1922 मध्ये सुरू झाला आणि मे 1924 मध्ये राजूला पकडून मारल्यानंतर संपला.

Additional Information

• तंगुतुरी प्रकाशम पंतुलु हे स्वातंत्र्यसैनिक आणि राजकारणी होते. ते आंध्र राज्याचे पहिले मुख्यमंत्री आणि सर्वात लोकप्रिय आंध्र नेते (ज्यांना आंध्र केसरी म्हणून ओळखले जाते) होते.
• तिरुपूर कुमारन हे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीत सहभागी झालेले भारतीय क्रांतिकारक होते. तो फक्त 27 वर्षे जगला.
• पुली थेवर हे तमिळ पॉलिगर होते. भारतात 1757 मध्ये कंपनीच्या राजवटीविरुद्ध विद्रोहाचे (पॉलीगारचे विद्रोह) नेतृत्व करण्यासाठी ते प्रसिद्ध आहेत.

योग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.

• कंदुकुरी वीरसलिंगम यांना 'तेलुगूतील नवचैतन्य चळवळीचे जनक' म्हणून ओळखले जात होते.
• तेलुगु समाजाच्या सुधारणेतील योगदानासाठी ते प्रसिद्ध होते.
• स्त्रियांच्या उद्धारासाठी त्यांनी विपुल लेखन केले.
• प्रचलित अंधश्रद्धा आणि समाजाचा ऱ्हास यावरही त्यांनी व्यंग्यचित्रे लिहिली.
• आंध्र प्रदेशात त्यांनी पहिला प्रज्ञा पुनर्विवाह आयोजित केला आणि महिला व मुलींच्या शिक्षणासाठी शाळा काढल्या.
• पर्यायांवरून आपण सहजपणे असा निष्कर्ष काढू शकतो की, त्यांचा शिक्षणाच्या सार्वत्रिकीकरणावर विश्वास होता.
• विद्यार्थ्यांमध्ये नैतिक मूल्ये रुजविण्यात भाषेच्या सामर्थ्यावर त्यांचा विश्वास होता.
• समाजात प्रचलित असलेल्या रूढीवादाविरुद्ध राष्ट्रीय चेतना निर्माण करण्याचा त्यांनी प्रयत्न केला.