ఖనిజ వనరులు MCQ Quiz in తెలుగు - Objective Question with Answer for Mineral Resources - ముఫ్త్ [PDF] డౌన్‌లోడ్ కరెన్

 Key Points

• ఫ్లోగోపైట్ మరియు పెగ్మాటైట్ రెండూ అబ్రకంతో సంబంధం ఉన్న ఖనిజాలు.
• అబ్రకం భౌతికంగా మరియు రసాయనికంగా సారూప్యమైన సిలికేట్ ఖనిజాల సమూహం.
• ఫ్లోగోపైట్ అనేది మెగ్నీషియం అధికంగా ఉండే అబ్రకం రకం.
• పెగ్మాటైట్ అనేది తరచుగా అబ్రకం ఖనిజాలతో సహా పెద్ద స్ఫటికాలను కలిగి ఉండే అగ్ని శిల రకం.

 Additional Information

• ఫ్లోగోపైట్
  • ఫ్లోగోపైట్ అనేది ఫైలోసిలికేట్ల అబ్రకం సమూహానికి చెందినది.
  • ఇది సాధారణంగా కింబర్లైట్లు మరియు లాంప్రోయిట్లు వంటి అతి శిలలలో మరియు మెటామార్ఫోస్డ్ డోలోమిటిక్ లైమ్‌స్టోన్‌లలో కనిపిస్తుంది.
  • ఫ్లోగోపైట్ దాని అధిక ఉష్ణ స్థిరత్వం మరియు విద్యుత్ లక్షణాలకు ప్రసిద్ధి.
  • ఇది విద్యుత్ భాగాలలో ఇన్సులేటర్‌గా ఉపయోగించడం సహా వివిధ పారిశ్రామిక అనువర్తనాల్లో ఉపయోగించబడుతుంది.
• పెగ్మాటైట్
  • పెగ్మాటైట్లు అత్యంత పెద్ద స్ఫటిక పరిమాణాలతో అంతర్వేధి అగ్ని శిలలు.
  • అవి బెరైల్, టూర్మలైన్ మరియు టోపాజ్ వంటి అరుదైన ఖనిజాలు మరియు రత్నాలకు ముఖ్యమైన వనరులు.
  • పెగ్మాటైట్లు తరచుగా మాగ్మా స్ఫటికీకరణ యొక్క చివరి దశలతో సంబంధం కలిగి ఉంటాయి.
  • అవి క్వార్ట్జ్, ఫెల్డ్‌స్పార్ మరియు అబ్రకం సహా వివిధ ఖనిజాలను కలిగి ఉంటాయి.
• అబ్రకం
  • అబ్రకం ఖనిజాలు వాటి షీట్ లాంటి నిర్మాణానికి ప్రసిద్ధి, ఇది వాటిని సన్నని, సౌకర్యవంతమైన షీట్లుగా విభజించడానికి అనుమతిస్తుంది.
  • అవి రసాయనికంగా మరియు భౌతికంగా అధికంగా స్థిరంగా ఉంటాయి మరియు వేడికి నిరోధకతను కలిగి ఉంటాయి.
  • అబ్రకం ఎలక్ట్రానిక్స్, కాస్మెటిక్స్ మరియు నిర్మాణం సహా వివిధ పరిశ్రమలలో ఉపయోగించబడుతుంది.
  • భారతదేశం అబ్రకం యొక్క అతిపెద్ద ఉత్పత్తిదారులలో ఒకటి, జార్ఖండ్, బీహార్ మరియు రాజస్థాన్ రాష్ట్రాలలో గణనీయమైన నిక్షేపాలు ఉన్నాయి.
• అబ్రకం యొక్క ఉపయోగాలు
  • అబ్రకం దాని ఇన్సులేటింగ్ లక్షణాల కారణంగా విద్యుత్ మరియు ఎలక్ట్రానిక్ ఉత్పత్తుల తయారీలో ఉపయోగించబడుతుంది.
  • ఇది దాని ప్రతిబింబించే లక్షణాల కోసం పెయింట్లు, కోటింగ్‌లు మరియు కాస్మెటిక్స్ ఉత్పత్తిలో కూడా ఉపయోగించబడుతుంది.
  • నిర్మాణ పరిశ్రమలో, పదార్థాల యొక్క మన్నిక మరియు రూపాన్ని మెరుగుపరచడానికి అబ్రకం ఒక సంకలనంగా ఉపయోగించబడుతుంది.
  • అబ్రకం యొక్క వేడి నిరోధకత దానిని ఉష్ణ ఇన్సులేషన్ ఉత్పత్తులలో విలువైన భాగంగా చేస్తుంది.

సరైన సమాధానం ఒడిశా.

• భారతదేశంలో అతిపెద్ద బాక్సైట్ ఉత్పత్తి చేసే రాష్ట్రం ఒడిశా .
  • భారతదేశంలోని బాక్సైట్ వనరులలో 50% కంటే ఎక్కువ ఒడిశాలో ఉంది.
  • బాక్సైట్ అల్యూమినియం ధాతువు.
  • బాక్సైట్ నిక్షేపాలు అల్యూమినియం సిలికేట్‌లతో కూడిన అనేక రకాల శిలల కుళ్ళిపోవడం ద్వారా ఏర్పడతాయి.
  • ప్రధాన బాక్సైట్ ఉత్పత్తి ప్రాంతాలు ఒడిశా, జార్ఖండ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, మధ్యప్రదేశ్, గుజరాత్, మహారాష్ట్ర మరియు తమిళనాడు
  • బాక్సైట్ ప్రధానంగా బేయర్ ప్రక్రియ ద్వారా అల్యూమినాను ఉత్పత్తి చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు.
• భారతదేశంలోని ముఖ్యమైన బాక్సైట్ గనులు:
  • బిలాస్పూర్ & మైకల్ హిల్స్ .
  • సింగ్భూమ్ .
  • జామ్‌నగర్.
  • బలంగీర్.
  • బర్గర్.
  • కోరాపుట్.
  • కలహండి.
  • సంబల్పూర్.
  • సుందర్‌గర్.

అదనపు సమాచారం

సరైన సమాధానం ఒడిశా .

• ఒడిశా అతిపెద్ద రాష్ట్ర-ఉత్పత్తి బాక్సైట్, ఇది భారతదేశం యొక్క మొత్తం ఉత్పత్తిలో సగానికి పైగా ఉంది.
• రాష్ట్ర స్థూల రికవరీ నిల్వలు 1,370.5 మిలియన్ టన్నులు. ఒడిశా మాంగనీస్ యొక్క ప్రముఖ నిర్మాత.
• ప్రధాన బాక్సైట్ బెల్ట్ కలహండి మరియు కొరాపుట్ జిల్లాల్లో ఉంది మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్ వరకు విస్తరించింది.
• దేశంలో అతిపెద్ద బాక్సైట్ బేరింగ్ ప్రాంతం ఈ 300 కిలోమీటర్ల పొడవు, 40 నుండి 100 కిలోమీటర్ల వెడల్పు మరియు 950 నుండి 1300 మీటర్ల మందపాటి బెల్ట్.

• గుజరాత్ రెండవ అతిపెద్ద ఉత్పత్తిదారు మరియు భారతదేశం యొక్క మొత్తం బాక్సైట్లో 15 శాతానికి పైగా ఉత్పత్తి చేస్తుంది.
• దేశంలో అతిపెద్ద బొగ్గు ఉత్పత్తి చేసే ప్రాంతం జార్ఖండ్ .
• మొత్తం ఇనుము ధాతువులలో 95% ఒడిశా, జార్ఖండ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, కర్ణాటక, గోవా, తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్, మరియు తమిళనాడు రాష్ట్రాల్లో ఉన్నాయి.

సరైన సమాధానం ఒడిశా.

Key Points

• భారతదేశంలో అతిపెద్ద బాక్సైట్ ఉత్పత్తి చేసే రాష్ట్రం ఒడిశా.
• భారతదేశంలోని బాక్సైట్ నిక్షేపాలలో సగానికి పైగా ఒడిశాలో ఉన్నాయి.
• బాక్సైట్ అల్యూమినియం ఉత్పత్తిలో ఉపయోగించే ముఖ్యమైన ఖనిజం.
• ఒడిశాలోని కలహండి బాక్సైట్ ఉత్పత్తికి ప్రసిద్ధి.
• బాక్సైట్ నిక్షేపాలు అల్యూమినియం సిలికేట్‌లతో కూడిన అనేక రకాల శిలల కుళ్ళిపోవడం ద్వారా ఏర్పడతాయి.​

Important Points

• ఒడిశా, జార్ఖండ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, మధ్యప్రదేశ్, గుజరాత్, మహారాష్ట్ర మరియు తమిళనాడు ప్రధాన బాక్సైట్ ఉత్పత్తి రాష్ట్రాలు.
• అల్యూమినాను ఉత్పత్తి చేయడానికి బాక్సైట్ ప్రాథమికంగా బేయర్ ప్రక్రియలో ఉపయోగించబడుతుంది.
• భారతదేశంలోని ముఖ్యమైన బాక్సైట్ గనులు:
• బిలాస్పూర్ & మైకల్ హిల్స్.
  • సింగ్భూమ్.
  • జామ్‌నగర్.
  • బలంగీర్.
  • బర్గర్.
  • కోరాపుట్.
  • కలహండి.
  • సంబల్పూర్.
  • సుందర్‌గర్.

Additional Information

• ఇనుప ఖనిజం, రాగి ఖనిజాలు, మైకా, కైనైట్, యురేనియం, ఆస్బెస్టాస్ మొదలైన వాటిలో జార్ఖండ్ నంబర్ 1 ఉత్పత్తిదారుగా ఉంది మరియు ఒడిశా మరియు ఛత్తీస్‌గఢ్ తర్వాత బొగ్గు ఉత్పత్తిలో 3వ స్థానంలో ఉంది.
• పశ్చిమ బెంగాల్ భారతదేశపు వరి ఉత్పత్తిలో అగ్రగామి.
• భారతదేశంలో పత్తి, వేరుశెనగ, జీలకర్ర, నువ్వులు మొదలైన వాణిజ్య పంటలను అత్యధికంగా ఉత్పత్తి చేసే రాష్ట్రం గుజరాత్.

సరైన సమాధానం సోవియట్.

• బొకారో స్టీల్ ప్లాంట్‌ను సోవియట్ సహకారంతో 1964లో భారతదేశంలో ఏర్పాటు చేశారు.

ముఖ్యమైన పాయింట్లు

సరైన సమాధానం చోటా నాగ్‌పూర్ పీఠభూమి.

చోటా నాగ్‌పూర్ పీఠభూమి

• చోట నాగ్‌పూర్ పీఠభూమి భారత ద్వీపకల్పం యొక్క ఈశాన్య ప్రారంభమవుతుంది.
• ఇది జార్ఖండ్, ఛతీస్ గఢ్ యొక్క ఉత్తర భాగం మరియు పశ్చిమ బెంగాల్ లోని పురులియా జిల్లాను కలిగి ఉంది.
• ఈ పీఠభూమి ప్రధానంగా గోండ్వానా శిలలతో ​​కూడి ఉంది.
• దామోదర్ లోయలో విస్తారమైన బొగ్గు నిల్వలు ఉన్నాయి, మరియు హజారిబాగ్ ప్రాంతం ప్రపంచంలోని మైకా యొక్క ప్రధాన వనరులలో ఒకటి.
• ఇతర ఖనిజాలు రాగి, సున్నపురాయి, బాక్సైట్, ఇనుప ఖనిజం, ఆస్బెస్టాస్ మరియు అపాటైట్ (ఫాస్ఫేట్ ఎరువుల తయారీలో ఉపయోగపడతాయి)

మైసూర్ పీఠభూమి

• పీఠభూమి పేరు కర్నాడ్ ("ల్యాండ్ ఆఫ్ బ్లాక్ సాయిల్") నుండి వచ్చింది.
• కర్ణాటక పీఠభూమి పురాతన అగ్నిపర్వత శిలలు, స్ఫటికాకార స్కిస్ట్‌లు మరియు ప్రీకాంబ్రియన్ యుగానికి చెందిన గ్రానైట్‌లతో కూడి ఉంది.
• బాబా బుడాన్ కొండలలో ఇనుప ఖనిజం మరియు కోలార్ గోల్డ్ ఫీల్డ్స్ లో బంగారం పెద్ద నిల్వలు ఉన్నాయి.

దక్కన్ పీఠభూమి

• దక్కన్ పీఠభూమి పశ్చిమ మరియు దక్షిణ భారతదేశంలో ఒక పెద్ద పీఠభూమి.
• ఈ ప్రాంతంలో కనిపించే ప్రాథమిక ఖనిజ ఖనిజాలు చోటా నాగ్‌పూర్ ప్రాంతంలో మైకా మరియు ఇనుప ఖనిజం, మరియు గోల్కొండ ప్రాంతంలో వజ్రాలు, బంగారం మరియు ఇతర లోహాలు.

మాల్వా పీఠభూమి

• మాల్వా పీఠభూమి సుమారుగా వింధ్యన్ కొండల ఆధారంగా ఒక త్రిభుజాన్ని ఏర్పరుస్తుంది, పశ్చిమాన ఆరావళి శ్రేణి మరియు ఉత్తరాన మధ్య భారత్ పఠర్ మరియు తూర్పున బుందేల్‌ఖండ్ ఉన్నాయి.

సరైన సమాధానం ఒడిశా.

బాక్సైట్ :

• ఒడిశాలో మాత్రమే 52 శాతం (సుమారు) బాక్సైట్ నిల్వలు ఉన్నాయి.
• ఆంధ్రప్రదేశ్‌‌లో 18 శాతం వాటా ఉన్నాయి.
• గుజరాత్‌లో 7 శాతం ఉన్నాయి.
• ప్రధాన బాక్సైట్ వనరులు ఒడిశా మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని తూర్పు తీరంలో ఉన్నాయి.
• ఒడిశా మాంగనీస్ యొక్క ప్రముఖ ఉత్పత్తి కేంద్రం.

సరైన సమాధానం ఖేత్రి.

 Key Points

• ఖేత్రి రాజస్థాన్‌లోని జుంఝును జిల్లాలో ఉన్న ఒక పట్టణం.
• ఖేత్రి ఆరావళి పర్వత శ్రేణుల దిగువన ఉంది.
• ఖేత్రీ రాగి గనులకు ప్రసిద్ధి చెందింది.
• ఖేత్రీ గనులు హిందుస్థాన్ కాపర్ లిమిటెడ్ యాజమాన్యంలో ఉన్నాయి.
• ఖేత్రీ ప్రాంతం రాగితో ఎక్కువగా కలుషితమై ఉంది, మట్టిలో ఓవర్‌బర్డెన్ మెటీరియల్ మరియు టైలింగ్‌ల దగ్గర ఎక్కువ విలువలు ఉంటాయి.
• ఖేత్రిలో రెగ్యులర్ మైనింగ్ 1872లో ఆగిపోయింది.

 Additional Information

• కియోంఝర్ ఒడిశాలోని ఖనిజాలను ఉత్పత్తి చేసే జిల్లా.
  • ఇది ఇనుప ఖనిజం, మాంగనీస్ ధాతువు, క్రోమైట్, క్వార్ట్‌జైట్, బాక్సైట్, గోల్డ్ మరియు పైరోఫిలైట్ తవ్వకాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది.
• సత్నా మధ్యప్రదేశ్‌లోని ఒక నగరం.
  • సత్నా భారతదేశంలోని సున్నపురాయి బెల్ట్‌లలో ఉంది.
  • భారతదేశ మొత్తం సిమెంట్ ఉత్పత్తిలో సాట్నా 8%–9% వాటాను అందిస్తుంది.

సరైన సమాధానం ఛత్తీస్‌గఢ్ .

• కోర్బా బొగ్గు క్షేత్రం భారతదేశంలోని ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రంలో ఉంది.

Key Points

• ఇది ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని హస్డియో నదికి సమీపంలో కోర్బా జిల్లాలో ఉంది.
• హసందేయో నది మహానదికి ఉపనది.
• ఇక్కడ కోర్బాలో 1941లో బొగ్గు తవ్వకం ప్రారంభమైంది.
• 1955లో చంపా-కోర్బా రైలు మార్గాన్ని నిర్మించిన తర్వాత ఉత్పత్తి ఊపందుకుంది.
• పశ్చిమ బెంగాల్‌లో ఉన్న బొగ్గు క్షేత్రం రాణిగంజ్ కోల్‌ఫీల్డ్.
• జార్ఖండ్‌లో, ఝరియా బొగ్గు క్షేత్రం ఉంది.
• బీహార్‌లో బొగ్గు క్షేత్రం లేదు.

సరైన ఎంపిక 4 అంటే ఒడిశా-జార్ఖండ్ బెల్ట్ .

ప్రధానాంశాలు:

• భారతదేశంలో మూడు ప్రధాన ఇనుప ఖనిజ బెల్ట్‌లు ఉన్నాయి మరియు ఒడిశా-జార్ఖండ్ బెల్ట్ వాటిలో ఒకటి.
• మిగిలిన రెండు దుర్గ్-బస్తర్ చంద్రాపూర్ బెల్ట్ మరియు బళ్లారి-చిత్రదుర్గ-చిక్మగ్లూర్-తుంకూరు బెల్ట్ .
• ఒడిశా-జార్ఖండ్ బెల్ట్‌లోని బాదంపహార్ గనులలో హై-గ్రేడ్ హెమటైట్ ఖనిజం లభిస్తుంది.
• దుర్గ్-బస్తర్-చంద్రాపూర్ బెల్ట్‌లోని ప్రసిద్ధ బైలాడిలా శ్రేణిలో అధిక-స్థాయి హెమటైట్ కనుగొనబడింది.
• కుదేర్‌ముఖ్ నిక్షేపాలు ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఇనుప ఖనిజ నిక్షేపాలలో ఒకటిగా ప్రసిద్ధి చెందాయి మరియు ఇవి బళ్లారి-చిక్‌మగ్లూర్-చిత్రదుర్గ బెల్ట్‌లో ఉన్నాయి.

సరైన సమాధానం జార్ఖండ్.

Key Points

• భారతదేశంలో జార్ఖండ్‌లో అత్యధికంగా బొగ్గు నిల్వలు ఉన్నాయి, ఆ తర్వాత ఒడిశా మరియు ఛత్తీస్‌గఢ్‌లు ఉన్నాయి.
• భారత బొగ్గు వనరులు:
  • ఇది ప్రధానంగా ద్వీపకల్ప భారతదేశంలోని పాత గోండ్వానా నిర్మాణాలు మరియు ఈశాన్య ప్రాంతంలోని యువ తృతీయ నిర్మాణాలలో అందుబాటులో ఉంది.
  • భారతదేశంలోని బొగ్గు నిక్షేపాలలో 80 శాతం బిటుమినస్ రకం మరియు కోకింగ్ కాని గ్రేడ్ ఉన్నాయి.
  • భారతదేశంలోని అతి ముఖ్యమైన గోండ్వానా బొగ్గు క్షేత్రాలు దామోదర్ లోయలో ఉన్నాయి.
  • అవి జార్ఖండ్-బెంగాల్ కోల్ బెల్ట్‌లో ఉన్నాయి మరియు ఈ ప్రాంతంలోని ముఖ్యమైన బొగ్గు క్షేత్రాలు రాణిగంజ్, ఝరియా, బొకారో, గిరిడిహ్ మరియు కరణ్‌పురా.
  • ఝరియా అతిపెద్ద బొగ్గు క్షేత్రం తర్వాత రాణిగంజ్.
  • బొగ్గుతో సంబంధం ఉన్న ఇతర నదీ లోయలు గోదావరి, మహానది మరియు సోన్.
  • అతి ముఖ్యమైన బొగ్గు గనుల కేంద్రం మధ్యప్రదేశ్‌లోని సింగ్రౌలీ (సింగ్‌రౌలీ బొగ్గు క్షేత్రంలో కొంత భాగం ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ఉంది), ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని కోర్బా, తాల్చేర్ మరియు ఒడిశాలోని రాంపూర్, మహారాష్ట్రలోని చందా-వార్ధా, కాంప్టీ మరియు బాండెర్ మరియు తెలంగాణలోని సింగరేణి మరియు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లోని పాండూరు.
  • అస్సాం, అరుణాచల్ ప్రదేశ్, మేఘాలయ మరియు నాగాలాండ్‌లలో తృతీయ బొగ్గు ఏర్పడుతుంది. ఇది దరంగిరి, చిరపుంజి, మెవ్లాంగ్ మరియు లాంగ్రిన్ (మేఘాలయ) నుండి సంగ్రహించబడింది; ఎగువ అస్సాంలోని మకుమ్, జైపూర్ మరియు నజీరా, నామ్‌చిక్ - నాంఫుక్ (అరుణాచల్ ప్రదేశ్), మరియు కలకోట్ (జమ్మూ కాశ్మీర్).
  • లిగ్నైట్ నిల్వలు దాదాపు 36 బిలియన్ టన్నుల స్థాయిలో ఉన్నాయి, వీటిలో 90% దక్షిణ తమిళనాడు రాష్ట్రంలో ఉన్నాయి.

Additional Information

• అత్యధిక బొగ్గు నిల్వను వర్ణించే మ్యాప్: