म्हणी MCQ Quiz in हिन्दी - Objective Question with Answer for म्हणी - मुफ्त [PDF] डाउनलोड करें

उत्तर: कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ

स्पष्टीकरण: वरील म्हणी व त्यांचे अर्थ खालील प्रमाणे आहेत:

1) खोट्याच्या कपाळी गोटा: वाईट कृत्य करणार्‍याला माणसाचे शेवटी वाईटच होते.

२) कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ: आपल्या जवळचा व्यक्ती आपल्या नाशाला कारणीभूत ठरतो असा आहे.

३) टिटवी देखील समुद्र आटविते: सामान्य क्षुद्र वाटणारा माणूस प्रसंगी महान कार्य करू शकतो.

४) चिंती परा येई घरा: दुसर्‍याबद्दल मनात वाईट विचार आले की स्वत:चेच वाईट होते.

उपरोक्त दिलेल्या म्हणी व त्यांच्या अर्थानुसार 'कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ' ही म्हण  'आपल्या जवळचा व्यक्ती आपल्या नाशाला कारणीभूत ठरतो असा आहे.' हा अर्थ अचूक संबोधित करते.

उत्तर - रिकाम्या जागी भागूबाई हा योग्य शब्द येईल.

चुली पुढे शिपाई अन घराबाहेर भागूबाई ही म्हण योग्य होईल.

चुली पुढे शिपाई अन घराबाहेर भागूबाई याचा अर्थ एखाद्या व्यक्तीने घरात तेवढा शूरपणा दाखवायचा पण बाहेर गेल्यावर घाबरायचे असा होतो.

म्हण - म्हण म्हणजे सोपी, ठोस, पारंपारिक वाक्य कि जे अनुभवावर आधारित समजलेल्या सत्याची  अभिव्यक्ती करते. म्हणी मध्ये जीवनामध्ये घडलेले विशिष्ट अनुभव, माहिती, सत्य व उपदेश साठवलेला असतो. म्हणीच्या विचारांत मार्मिकता असते. जे वाक्य किवा वचन वारंवार म्हणण्यात येते ती म्हण होय.

नागीण पोसली आणि पोसणार्‍याला डसली ही योग्य म्हण होईल.

Important Pointsनागीण पोसली आणि पोसणार्‍याला डसली याचा अर्थ वाईट गोष्ट जवळ बाळगल्यावर ती कधी ना कधी उलटतेच असा होतो.

म्हण - म्हण म्हणजे सोपी, ठोस, पारंपारिक वाक्य कि जे अनुभवावर आधारित समजलेल्या सत्याची अभिव्यक्ती करते. म्हणी मध्ये जीवनामध्ये घडलेले विशिष्ट अनुभव, माहिती, सत्य व उपदेश साठवलेला असतो. म्हणीच्या विचारांत मार्मिकता असते. जे वाक्य किवा वचन वारंवार म्हणण्यात येते ती म्हण होय.

म्हण  : ज्यात लोकपरंपरेने आलेला अनुभव वा ज्ञान ग्रथित झालेले असते अशी लोकोक्ती, ते वाक्य म्हणजे म्हण होय. किंवा कमी शब्दात परिस्थितीचा अन्वयार्थ अथवा तत्संबंधी सूचक, समर्पक, कालातीत भाष्य व्यक्त करणारा लोकपरंपरेने वापरला जाणाऱ्या अर्थपूर्ण शब्द समूहांना 'म्हण' असे म्हणतात.

नाव देवाचे आणि गाव पुजाऱ्याचे याचा अर्थ जर एखादा व्यक्ती किंवा पुजारी देवावर श्रद्धा ठेवणाऱ्या लोकांना देवाची भीती दाखवून स्वतः च्या स्वार्थ साठी किंवा पैसे लुबाडण्यासाठी त्यांची फसवणूक करत असेल किंवा अंधश्रद्धेचा सहारा घेऊन स्वतः चा स्वार्थ जपत असेल तर त्यालाच म्हणतात देवाच्या नावाने स्वार्थ जपणे.

अशा प्रकारे वरील देवाच्या नावाने स्वार्थ जपणे हा योग्य पर्याय आहे.

म्हण- कमी शब्दात परिस्थितीचा अन्वयार्थ अथवा तत्संबंधी सूचक, समर्पक, कालातीत भाष्य व्यक्त करणारा लोकपरंपरेने वापरला जाणाऱ्या अर्थपूर्ण शब्द समूहांना 'म्हण' असे म्हणतात.

दृष्टीआड सृष्टी या म्हणीचा योग्य अर्थ आपल्या मागे काय चालते ते दिसू शकत नाही हा होतो.

उत्तर - दीड हळकुंडात पिवळी या म्हणीचा नेमका अर्थ थोड्याशा यशाने हुरळून जाणे हा होईल.

म्हण - म्हण म्हणजे सोपी, ठोस, पारंपारिक वाक्य कि जे अनुभवावर आधारित समजलेल्या सत्याची  अभिव्यक्ती करते. म्हणी मध्ये जीवनामध्ये घडलेले विशिष्ट अनुभव, माहिती, सत्य व उपदेश साठवलेला असतो. म्हणीच्या विचारांत मार्मिकता असते. जे वाक्य किवा वचन वारंवार म्हणण्यात येते ती म्हण होय.

एक ना धड भाराभर चिंध्या या म्हणीचा अर्थ कोणतेही काम पूर्ण न करणे असा होतो.

उत्तर- a - iii, b - iv, c - i, d - ii

स्पष्टीकरण-

म्हणी मध्ये जीवनामध्ये घडलेले विशिष्ट अनुभव, माहिती, सत्य व उपदेश साठवलेला असतो. म्हणीच्या विचारांत मार्मिकता असते. जे वाक्य किवा वचन वारंवार म्हणण्यात येते ती म्हण होय. 

याठिकाणी दुसऱ्याचे पैसे आपले म्हणून तिसऱ्याला दिले आहेत यासाठी हलवायाच्या घरावर तुळशीपत्र म्हणजेच दुसर्‍याची वस्तु तिसर्‍याला देणे ही म्हण योग्य होईल.

Additional Informationहाती धरला रोडका आणि डोई धरला बोडका म्हणजे डोक्‍याकडे धरावयास जावे तो टक्‍कल पडलेले असल्‍यामुळे धरण्यास केस इ. नसलेला व हातात धरावयास जावे तर रोड असल्‍यामुळे हातांतून सहज निसटणारा याप्रमाणे ज्‍याचे काहीच हातात लागणार नाही असा कफल्‍लक, निष्‍कांचन मनुष्‍य.

शेरास सव्वाशेर म्हणजे एकाला दुसरा वरचढ होणे.

पैसा दक्षिणा आणि लक्ष प्रदक्षिणा म्हणजे जशी मजुरी तसे काम. मजुरी, वेतन थोडे असेल तर कामही थोडेच अशी स्थिति असणे.

म्हण- संकल्पना

• कमी शब्दात परिस्थितीचा अन्वयार्थ अथवा तत्संबंधी सूचक, समर्पक, कालातीत भाष्य व्यक्त करणारा लोकपरंपरेने वापरला जाणाऱ्या अर्थपूर्ण शब्द समूहांना 'म्हण' असे म्हणतात.
• मानवाच्या चांगल्या वाईट प्रवृत्ती, आचार -विचार, नानाविध चालीरीती, निरनिराळी नातीगोती इ.चे प्रतिबिंब त्यांत पडलेले असते.

'साखरेचे खाणार त्याला देव देणार' या म्हणीचा योग्य अर्थ 'भाग्यवान माणसाला सर्व परिस्थिती अनुकूल असते.' असा होईल.

उत्तर: आजी 

स्पष्टीकरण:

वरील म्हणीचे अर्थ:

1) कामा पुरता मामा - ताकापुरती आजी → आपले काम करून घेईपर्यंत गोड गोड बोलणे.