खालीलपैकी कोणते जलीय द्रावण निसर्गतः आम्लारीधर्मी आहे?

संकल्पना:

क्षारीय जल अपघटन:

• जेव्हा क्षारांची पाण्यासोबत अभिक्रिया होते, तेव्हा ते आम्ल व आम्लारी देतात. याला जल अपघटन म्हणतात.
• क्षार हे सामान्यतः प्रभावी विद्युतअपघटनी असतात आणि अशाप्रकारे ते पाण्यामध्ये जवळजवळ संपूर्णपणे आयनीकृत होतात.
• जल अपघटनानंतर उत्पादित होणारे आम्ल व आम्लारी यांचे तीव्रतेनुसार तीव्र किंवा सौम्य म्हणून वर्गीकरण केले जाऊ शकते.
• परिणामी, त्या द्रावणाचा सामू (pH) उत्पादित होणार्‍या आम्ल व आम्लारीच्या प्रभावावर अवलंबून असतो.
• ही अभिक्रिया उदासीनीकरण अभिक्रियेच्या उलट आहे, जिथे आम्ल व आम्लारी यांच्यावर क्षार व पाणी ही उत्पादिते मिळवण्यासाठी अभिक्रिया होते.

स्पष्टीकरण:

• सोडिअम क्लोराईडच्या जल अपघटनामुळे सोडिअम हायड्रॉक्साईड आणि हायड्रोक्लोरिक आम्ल मिळते.
  • दोन्हीही तीव्र असल्याने, परिणामी द्रावण उदासीन बनते.
  • NaCl + H₂O→ NaOH (तीव्र आम्लारी) + HCl (तीव्र आम्ल)
• सोडिअम ॲसिटेटच्या जल अपघटनामुळे सोडिअम हायड्रॉक्साईड आणि ॲसिटिक आम्ल मिळते.
  • ॲसिटिक आम्ल हे सौम्य आम्ल आहे, तर सोडिअम हायड्रॉक्साइड हे तीव्र आम्लारी आहे.
  • आम्लारीची तीव्रता ही आम्लाच्या तीव्रतेपेक्षा अधिक असल्यामुळे परिणामी द्रावण आम्लारीधर्मी बनते.
  • CH₃COONa + H₂O → ​CH₃COOH (सौम्य आम्ल) + NaOH (तीव्र आम्लारी)
• अमोनिअम नायट्रेटच्या जल अपघटनामुळे अमोनिअम हायड्रॉक्साइड आणि नायट्रिक आम्ल मिळते.
  • NH₄NO₃ + H₂O → HNO₃ (तीव्र आम्ल) + NH₄OH (सौम्य आम्लारी)
  • अमोनिअम हायड्रॉक्साइड हे सौम्य आम्लारी आहे, तर नायट्रिक आम्ल हे तीव्र आम्ल आहे.
  • आम्ल हे आम्लारीपेक्षा अधिक तीव्र असल्यामुळे परिणामी द्रावण आम्लधर्मी बनते.
  • पोटॅशिअम सल्फेटच्या जल अपघटनामुळे पोटॅशिअम हायड्रॉक्साईड आणि सल्फ्यूरिक आम्ल मिळते.
    • दोन्हीही तीव्र असल्याने, हे द्रावण निसर्गतः उदासीन असते.

म्हणून, सोडिअम ॲसिटेटचे जलीय द्रावण निसर्गतः आम्लारीधर्मी असते.