ध्वनी लहरी हा एक प्रकार आहे-

संकल्पना:

• लहरी किंवा तरंग किंवा लाट: एक ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी उर्जा वहन करणारा विक्षोभ लहरी म्हणून ओळखला जातो.

मुख्यतः दोन प्रकारच्या लहरी आहेत:

• विद्युतचुंबकीय लहरी: विद्युत क्षेत्र आणि चुंबकीय क्षेत्र यांच्यातील कंपनामुळे निर्माण होणारी आणि प्रवास करण्यासाठी कोणत्याही माध्यमाची आवश्यकता नसलेले तरंग विद्युतचुंबकीय तरंग म्हणून ओळखले जातात. ते निर्वातामध्ये प्रवास करू शकतात.
  • प्रकाश हा एक उर्जेचा प्रकार आहे, जे विद्युतचुंबकीय लहरींचे एक उदाहरण आहे.
  • विद्युतचुंबकीय लहरी अनुप्रस्थ स्वरूपाच्या असतात, कारण त्या त्यांची विद्युत आणि चुंबकीय क्षेत्रे बदलून प्रसारित होतात, जेणेकरून दोन्ही क्षेत्र एकमेकांना लंब असतात.
• यांत्रिक लहरी: पदार्थाचे कंपन, जे माध्यमाद्वारे उर्जेचे वहन करण्यास जबाबदार आहे, ते यांत्रिक लहरी म्हणून ओळखले जाते. ती निर्वातातून प्रवास करू शकत नाही.
  • उदाहरण: ध्वनी लहरी, तारेतील लहरी, इ.

यांत्रिक लहरी दोन प्रकारच्या असतात:

1. अनुप्रस्थ लहरी: ज्या लहरीमध्ये कणांची हालचाल उर्जेच्या गतीच्या लंब असते तिला अनुप्रस्थ लहर म्हणतात. प्रकाश हे अनुप्रस्थ लहरीचे एक उदाहरण आहे.
2. अनुदैर्ध्य लहरी: ज्या लहरीमध्ये कणांची हालचाल उर्जेच्या गतीच्या समांतर असते तिला अनुदैर्ध्य लहरी म्हणतात. ध्वनी लहरी ही अनुदैर्ध्य लहरीचे एक उदाहरण आहे.

• जल लहरी ही अनुदैर्ध्य आणि अनुप्रस्थ लहरींचे संयोजन आहे. आपण पाण्यात दगड टाकल्यावर आणि पाण्याच्या पृष्ठभागावर कंपन झाल्यावर ती दिसून येते.

स्पष्टीकरण:

• ध्वनीला प्रवास करण्यासाठी माध्यमाची आवश्यकता असते.
• म्हणूनच ध्वनी लहरी एक यांत्रिक लहर आहे. म्हणूनच, पर्याय 2 बरोबर आहे.