Question
Download Solution PDFखाली दोन विधाने दिली आहेत, एक प्रतिपादन (A) असे चिन्हांकित आहे आणि दुसरे कारण (R) असे चिन्हांकित आहे. विधाने वाचा आणि खाली दिलेल्या कोडचा वापर करून योग्य उत्तर निवडा.
प्रतिपादन (A) : 14व्या शतकाच्या मध्यात माबर व बंगालचे स्वातंत्र्य आणि द्वीपकल्पात विजयनगर साम्राज्य व बहमनी सल्तनत यांची स्थापना झाली.
कारण (R) : आपल्या कारकिर्दीच्या अखेरच्या काळात महंमद तुघलक यांनी प्रादेशिक सत्तांबद्दल नरमाईने वागून त्यांना अधिक स्वायत्तता वापरण्याची मुभा दिली.
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFप्रतिपादन
- विजयनगर साम्राज्य दक्षिण भारतातील दख्खनच्या पठारी प्रदेशात वसलेले होते. याची स्थापना 1336 मध्ये संगम घराण्यातील हरिहर पहिला व बुक्का राय या बंधूंनी केली,
- मदुराई सल्तनत या नावानेही ओळखली जाणारी मा'बार सल्तनत हे भारतातील तमिळनाडू राज्यातील मदुराई शहरात वसलेले एक अल्पकालीन स्वतंत्र राज्य होते. 1335 मध्ये सल्तनतची घोषणा करण्यात आली.
- 1352 मध्ये शमसुद्दीन इलियास शाहने बंगालमधील तीन छोट्या सल्तनतांचे एकत्रिकरण करून एकाच सरकारमध्ये सामील करून घेतले. इलियास शाहने स्वत:ला "बँगलाहचा शाह" म्हणून घोषित केले. बंगाल सल्तनत-दिल्ली सल्तनत युद्धानंतर त्याचा मुलगा सिकंदर शाह याने दिल्लीच्या सुलतानाचा पराभव करून बंगालच्या सार्वभौमत्वाला मान्यता मिळवून दिली.
- 1347 मध्ये मुहम्मद बिन तुघलकच्या दिल्ली सल्तनतविरुद्ध बंड केल्यानंतर अलाउद्दीन बहमन शाहने हे साम्राज्य स्थापन केले होते
कारण
- महंमद बिन तुघलकच्या दिल्ली सल्तनतविरुद्ध बंड पुकारून अलउद्दीन बहमन शाह याने बहमनी साम्राज्याची स्थापना केली.दिल्ली सल्तनतविरुद्ध बंड पुकारलेल्या नजीर उद्दीन इस्माईल शाहने त्या दिवशी मूळ दिल्लीचा रहिवासी असलेल्या बहमन शाहच्या बाजूने झाले. त्याचे बंड यशस्वी झाले व दख्खनवर त्याने स्वतंत्र राज्य स्थापन केले.
- मदुराईचे तत्कालीन व्हाइसरॉय जलालुद्दीन अहसान खान यांनी दिल्ली सल्तनतपासून स्वतंत्र झाल्याची घोषणा केली तेव्हा मा'बार सल्तनतचा ताबा घेण्यात आला. अहसान खान आणि त्याच्या वंशजांनी 1378 पर्यंत मदुराई आणि आसपासच्या प्रदेशांवर राज्य केले, जेव्हा शेवटचा सुलतान अला-उद-दीन सिकंदर शाह कुमार कंपानाच्या नेतृत्वाखालील विजयनगर साम्राज्याच्या सैन्याविरूद्ध युद्धात पडला. 43 वर्षांच्या या अल्पशा राजवटीत सल्तनतमध्ये 8 वेगवेगळे राज्यकर्ते होते.
- मुहम्मद बिन तुघलकच्या कारकिर्दीत दख्खन, बंगाल, सिंध व मुलथान हे प्रांत स्वतंत्र झाले होते. तैमूरच्या आक्रमणामुळे तुघलक साम्राज्य आणखी कमकुवत झाले आणि अनेक प्रादेशिक प्रमुखांना स्वतंत्र होऊ दिले, परिणामी गुजरात, माळवा आणि जौनपूर या सल्तनतींची निर्मिती झाली. राजपूत राज्यांनी अजमेरच्या गव्हर्नरचीही हकालपट्टी केली आणि राजपुतानावर नियंत्रण ठेवण्याचा आग्रह धरला.
- म्हणून कारण प्रतिपादनाला योग्यपणे सिद्ध करीत आहे
Last updated on Jul 6, 2025
-> The UGC NET Answer Key 2025 June was released on the official website ugcnet.nta.ac.in on 06th July 2025.
-> The UGC NET June 2025 exam will be conducted from 25th to 29th June 2025.
-> The UGC-NET exam takes place for 85 subjects, to determine the eligibility for 'Junior Research Fellowship’ and ‘Assistant Professor’ posts, as well as for PhD. admissions.
-> The exam is conducted bi-annually - in June and December cycles.
-> The exam comprises two papers - Paper I and Paper II. Paper I consists of 50 questions and Paper II consists of 100 questions.
-> The candidates who are preparing for the exam can check the UGC NET Previous Year Papers and UGC NET Test Series to boost their preparations.